ฝุ่นละอองสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ ตามแหล่งที่มา
1. ฝุ่นละอองที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ (Natural Particle)
- ดิน ทราย หิน ที่ถูกลมพัดปลิว
- ละอองเกลือทะเล
- ละอองน้ำจากแม่น้ำ ลำคลอง
- เขม่าควันจากไฟป่า
2. ฝุ่นละอองที่เกิดจากกิจกรรมที่มนุษย์ (Man-made Particle)
- การเผาไหม้เชื้อเพลิง เช่น รถยนต์ โรงงานอุตสาหกรรม โรงไฟฟ้า
- การก่อสร้าง
- การจราจร
- การเผาขยะ
- การแบ่งประเภทของฝุ่นละอองตามขนาด
ฝุ่นละอองสามารถแบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ ตามขนาด- ฝุ่นละอองหยาบ (Coarse Particulate Matter) มีเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 2.5 µm ขึ้นไป มักสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่า เช่น ฝุ่นละอองจากดิน ทราย หิน ละอองเกลือทะเล
- ฝุ่นละอองขนาดกลาง (Fine Particulate Matter) มีเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 2.5 µm ถึง 10 µm มักลอยอยู่ในอากาศได้นานกว่าฝุ่นละอองหยาบ และอาจเข้าสู่ปอดได้
- ฝุ่นละอองละเอียด (Ultrafine Particulate Matter) มีเส้นผ่านศูนย์กลางตั้งแต่ 0.1 µm ถึง 2.5 µm ขนาดเล็กมากจนอาจเข้าสู่กระแสเลือดได้
ผลกระทบต่อสุขภาพฝุ่นละอองทุกประเภทสามารถส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้ ขึ้นอยู่กับขนาดของฝุ่นละอองและระยะเวลาที่สัมผัสฝุ่นละออง ฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 µm (PM2.5) มักส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้มากกว่า เนื่องจากสามารถเข้าสู่ปอดและกระแสเลือดได้ ฝุ่นละอองอาจทำให้เกิดปัญหาสุขภาพต่างๆ เช่น
- ปัญหาทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
- ปัญหาหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง
- ปัญหาสุขภาพอื่นๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคอัลไซเมอร์
วิธีป้องกันฝุ่นละออง- หลีกเลี่ยงการสัมผัสฝุ่นละอองโดยตรง เช่น ใส่หน้ากากอนามัยเมื่อต้องเผชิญกับฝุ่นละออง
- ปิดประตูหน้าต่างให้มิดชิดเพื่อป้องกันฝุ่นละอองจากภายนอก
- ทำความสะอาดบ้านเรือนและบริเวณที่อยู่อาศัยเป็นประจำ
- ปลูกต้นไม้เพื่อช่วยกรองฝุ่นละออง
การลดปริมาณฝุ่นละอองในอากาศ
การลดปริมาณฝุ่นละอองในอากาศ สามารถทำได้โดยลดกิจกรรมที่ก่อให้เกิดฝุ่นละออง เช่น การใช้รถยนต์ส่วนตัวให้น้อยลง การใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ การจัดการขยะอย่างถูกวิธี
ฝุ่นละอองเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนทั่วโลก การป้องกันฝุ่นละอองสามารถทำได้หลายวิธี เช่น ใส่หน้ากากอนามัย ปิดประตูหน้าต่าง ทำความสะอาดบ้านเรือนเป็นประจำ และปลูกต้นไม้ นอกจากนี้ การใช้เครื่องฟอกอากาศและเครื่องดูดฝุ่นก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่สามารถช่วยป้องกันฝุ่นละอองได้เช่นกัน